اسکیزوفرنی یکی از جدی‌ترین و مرموزترین اختلالات روانی است که درک درستی از آن در جامعه کمتر دیده می‌شود. برخلاف باور عام، این بیماری به معنی داشتن چند شخصیت نیست، بلکه نوعی گسست در تفکر، احساس و درک واقعیت است که می‌تواند زندگی روزمره فرد را به شدت تحت تأثیر قرار دهد.

علائم اصلی اسکیزوفرنی

این اختلال معمولاً در اواخر نوجوانی یا اوایل جوانی ظاهر می‌شود و علائم آن در سه دسته‌ی اصلی قرار می‌گیرند:

• علائم مثبت: مانند توهم (شنیدن صداهایی که وجود ندارند)، هذیان (باورهای نادرست و عجیب) و افکار آشفته. این‌ها همان نشانه‌هایی هستند که دیگران نیز به‌راحتی متوجه آن‌ها می‌شوند.

• علائم منفی: شامل بی‌انگیزگی، بی‌احساسی، کاهش تعامل اجتماعی و ناتوانی در انجام کارهای روزمره است.

• علائم شناختی: مثل کاهش تمرکز، ضعف در حافظه کاری و مشکل در برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری.

علت بروز این بیماری چیست؟

علت دقیق اسکیزوفرنی هنوز کاملاً مشخص نیست، اما محققان به این نتیجه رسیده‌اند که ترکیبی از عوامل ژنتیکی، شیمی مغز و شرایط محیطی در بروز آن مؤثر است. اختلال در عملکرد مواد شیمیایی مانند دوپامین و گلوتامات، نقش زیادی در ایجاد این بیماری دارد. همچنین افرادی که سابقه خانوادگی این اختلال را دارند یا در دوران کودکی آسیب‌های روانی شدید را تجربه کرده‌اند، بیشتر در معرض ابتلا هستند. مصرف مواد مخدر در سنین نوجوانی نیز می‌تواند عامل تحریک‌کننده‌ای باشد.

تأثیر اسکیزوفرنی بر زندگی فرد

زندگی با اسکیزوفرنی آسان نیست. فرد مبتلا ممکن است در برقراری روابط اجتماعی، ادامه تحصیل یا شغل، و حتی مراقبت شخصی دچار مشکل شود. اما با درمان مناسب، بسیاری از بیماران می‌توانند علائم خود را کنترل کرده و زندگی نسبتاً مستقلی داشته باشند. آنچه اهمیت دارد، شناخت، پذیرش و حمایت اجتماعی است تا بیمار در مسیر بهبودی تنها نماند.

روش‌های درمان اسکیزوفرنی

درمان اسکیزوفرنی معمولاً ترکیبی از دارودرمانی و روان‌درمانی است. داروهای ضدروان‌پریشی برای کاهش توهم و هذیان استفاده می‌شوند. علاوه بر آن، روان‌درمانی، آموزش مهارت‌های اجتماعی، درمان خانوادگی و حمایت‌های مداوم نقش مهمی در کنترل علائم و بازگشت فرد به زندگی عادی دارند.

نکته مهم اینکه درمان اسکیزوفرنی معمولاً بلندمدت است و قطع ناگهانی دارو می‌تواند منجر به بازگشت شدید علائم شود. بنابراین پیگیری منظم توسط روان‌پزشک و همکاری خانواده اهمیت زیادی دارد.

جمع‌بندی

اختلال اسکیزوفرنی اگرچه پیچیده و چالش‌برانگیز است، اما با شناخت به‌موقع، درمان مستمر و حمایت اجتماعی می‌توان آن را کنترل کرد. جامعه باید با آگاهی بیشتر به سمت کاهش برچسب‌زنی و انگ‌های نادرست حرکت کند تا افراد مبتلا نیز فرصت زندگی با کیفیت را تجربه کنند.

منبع: www.dramenehzakeri.com